SENNE MISPLON

De term androgyn komt van het Oudgrieks voor ‘vrouw’ en ‘man’. Een androgyn uiterlijk betekent dat iemand er zowel vrouwelijk als mannelijk uitziet.

Een biseksueel persoon is iemand die zich seksueel en/of romantisch aangetrokken voelt tot meer dan één genderidentiteit.

Een cisgender persoon is een persoon wiens genderidentiteit overeenkomt met diens toegewezen geslacht bij de geboorte. Dit betekent dat iemand die bij de geboorte het geslacht man werd toegewezen en zich ook man voelt, een cisgender persoon is. Men spreekt vaak ook van cis personen, dit is gewoon een afkorting van de term ‘cisgender personen’.

Een coming out is een Engelstalige term voor ‘uit de kast komen’. Een coming out is een proces. Ten eerste is het uitzoeken, ontdekken en aanvaarden dat je LGBTQ+ bent. Ten tweede kan een coming out ook betekenen dat je aan je omgeving vertelt dat je bijvoorbeeld LGBTQ+ bent. Helaas is een coming out meestal nog nodig in onze maatschappij, aangezien men er vaak vanuit gaat dat iemand hetero of cisgender is tot het tegendeel bewezen is. Een coming out is iets persoonlijk en kan op heel veel verschillende manieren gebeuren. Er is niet één ‘goede’ manier, het allerbelangrijkste is dat jij je er goed bij voelt. Zo kan je dit bijvoorbeeld doen in een persoonlijk één-op-één gesprek, via een brief, een sms of een post op sociale media. Een coming out is ook een continue proces, waarbij je vaak opnieuw binnen nieuwe situaties in je leven, je LGBTQ+-identiteit zult ‘moeten’ vertellen of uitleggen. Wanneer iemand openlijk hun LGBTQ+-identiteit uit in het dagelijkste leven is die persoon ‘out’ of ‘uit de kast’.

Gender is een term dat sociaal en cultureel bepaalde betekenissen bevat die gekoppeld zijn aan een geslacht. In het Westen is er een binaire opdeling van gender: vrouw en man. Het gaat daarbij om gedrag, kledij, taalgebruik, uiterlijkheden enzovoort die vrouwelijk- of mannelijkheid uitdragen, volgens de heersende ideeën in de maatschappij op dat moment. De onbeschreven ideeën rond gender zoals ‘Wat is vrouwelijk?’ en ‘Wat is mannelijk?’ zijn sociaal en cultureel afhankelijk en veranderen voortdurend doorheen tijd en ruimte.

Genderdysforie komt voornamelijk voor bij trans personen. Het is een zeer onaangenaam gevoel dat voortkomt uit het conflict tussen de genderidentiteit en het lichamelijk geslacht. Genderdysforie is niet statisch, maar kan van tijdelijke aard zijn. Trans personen kunnen psychologische of medische stappen zetten om deze genderdysforie te verlagen. Sommige trans personen voelen de nood om medische stappen te zetten om hun lichaam aan te passen aan hun ervaren genderidentiteit. Deze medische stappen zijn bijvoorbeeld gender affirmerende hormonen nemen of gender affirmerende operaties ondergaan. Deze medische trajecten zijn sterk geïndividualiseerd en telkens vanuit de eigen noden en ervaringen van de trans persoon zelf.

Gender en seksuele diversiteit beschrijft alle mogelijke verschillen op vlak van genderidentiteit en genderexpressie, maar ook op vlak van seksualiteit en seksuele en/of romantische aantrekking.

Genderexpressie gaat over de manier hoe je je ‘toont’ aan de buitenwereld. Dit gaat over je kleding, manier van spreken of gedragen. Sommige zaken worden binnen een maatschappij gezien als ‘vrouwelijk’, ‘mannelijk’ of ‘neutraal’. Zo kan iemands genderexpressie vrouwelijk, mannelijk, neutraal, androgyn enzovoort zijn.

Genderidentiteit is een term die beschrijft hoe iemand zich voelt. Het verwijst naar je innerlijke gevoel van een vrouw, man of noch man of vrouw te zijn. Er bestaan veel verschillende genderidentiteiten. We gaan steeds uit van zelfbenoeming.

Genderinclusiviteit binnen het onderwijs is een schoolklimaat waarin kritisch wordt gekeken naar genderrollen en gendernormen, waarin genderstereotypen in vraag worden gesteld, zowel door leerkrachten als door leerlingen zelf. Binnen dit schoolklimaat is een school ook bewust bezig met hoe men genderstereotypen niet versterkt binnen de lescontext, door impliciet en expliciet te leren over gender. Een genderinclusief schoolklimaat houdt in dat iedereen zichzelf kan zijn, ongeacht hun genderidentiteit en expressie. Ten tweede is genderinclusiviteit een schoolklimaat dat niet cis- en heteronormatief is. Er wordt dus niet meteen vanuit gegaan dat iedereen cisgender of hetero is, tot het tegendeel bewezen is. Ten derde is genderinclusiviteit binnen het onderwijs het proactief ontwerpen van een curriculum dat iedereen betrekt, onafhankelijk van leerstijl, noden, beperkingen, genderidentiteit, -expressie en -beleving van een leerling. Het is een inclusieve aanpak die tegemoetkomt aan de verschillende leerstijlen van de leerlingen. Die aanpak hoort binnen een context waarin er aandacht is voor het individu, waarbij ieder individu een plaats krijgt om deel te nemen aan de les en wordt gestimuleerd om samen te werken met iedereen.

Genderstereotypen zijn onbeschreven vooroordelen over mannen en vrouwen die heersen binnen een maatschappij. Het zijn regeltjes die beschrijven wat typisch mannelijk en typisch vrouwelijk is. Deze onbeschreven regels worden aangeleerd en versterkt door onder andere de opvoeding thuis, op school, invloeden in de omgeving enzovoort. Ze zijn sterk sociaal en cultureel verschillend en veranderen ook continue doorheen de tijd. Genderstereotypen zorgen voor een negatieve impact op genderatypische mensen die niet passen in de enge hokjes van ‘dé typische man’ of ‘dé typische vrouw’. Vooral holebi en trans personen ondervinden hierdoor onbegrip, uitsluiting of geweld.

Het geslacht van een persoon wordt bepaald door verschillende (externe en interne) factoren. Zo wordt iemands geslacht toegewezen bij de geboorte doormiddel van de extern zichtbare geslachtsdelen en/of -kenmerken. Geslacht wordt echter ook bepaald door onder andere geslachtschromosomen, inwendige geslachtsorganen enzovoort. Er bestaan drie geslachten: vrouw, man of interseks.

Een hetero(seksueel) persoon is iemand die valt ‘op het andere geslacht’. Dit betekent dat een man die zich seksueel en/of romantisch aangetrokken voelt tot vrouwen, zichzelf als hetero kan benoemen. Een vrouw die zich seksueel en/of romantisch aangetrokken voelt tot mannen, kan zichzelf ook als hetero benoemen.

Holebi is een letterwoord dat staat voor homo, lesbisch en biseksueel. Het verwijst naar een groep mensen die zich identificeren als homo, lesbisch of biseksueel.

Holebifobie is de angst en/of haat voor holebi personen. Holebifobie kan zich uiten in verschillende vormen van verbale en fysieke agressie, maar ook in discriminatie en vooroordelen. Er zijn ook specifiekere vormen van holebifobie zoals homofobie, of bifobie.

Een homo(seksueel) persoon is een man die zich seksueel en/of romantisch aangetrokken voelt tot mannen.

Een interseks persoon is iemand die geboren is met zowel vrouwelijke als mannelijke fysieke geslachtskenmerken. Geslachtskenmerken zijn bijvoorbeeld geslachtsorganen, geslachtsdelen, chromosomen, hormonen enzovoort. Er bestaan enorm veel verschillende interseks variaties, waardoor we deze op een spectrum kunnen plaatsen.

Een lesbisch persoon, ook wel een lesbienne genoemd, is een vrouw die zich seksueel en/of romantisch aangetrokken voelt tot vrouwen.

Dit is een letterwoord dat staat voor lesbian(lesbisch), gay(homo), bisexual(biseksueel), transgender, queer, interseks. Dit woord wordt gebruikt om seksuele- en genderdiversiteit kort weer te geven. Soms zie je ‘LGBT’, andere keren staat er ‘LGBTQ’, nog andere keren staat er ‘LGBTQ+’. Die plus staat voor alle personen die buiten de hetero- en cisgendernorm vallen. Welke variatie gebruikt wordt, hangt af van de doelgroep die men wil aanspreken.

De term non-binair verwijst naar een genderidentiteit. Non-binaire personen voelen en bewegen zich tussen of buiten de hokjes van vrouw en man. Net zoals bij trans vrouwen en mannen komt hun toegewezen geslacht bij de geboorte niet overeen met hun genderidentiteit. Ze kunnen net zoals de groep trans vrouwen en mannen genderdysforie ervaren en de nood voelen om medische stappen te zetten om deze genderdysforie te reduceren, maar net zoals bij die tweede groep heeft niet iedereen van de non-binaire personen die nood. ‘Non-binair’ is op zich opnieuw een parapluterm voor alle identiteiten die zich niet binair opstellen [binair = man/vrouw] zoals genderqueer, genderandrogyn, genderbender, genderfluïde et cetera.

Een trans man of transgender man is een persoon die bij de geboorte het geslacht vrouw werd toegewezen, maar een mannelijke genderidentiteit heeft.

Een trans vrouw of transgender vrouw is een persoon die bij de geboorte het geslacht man werd toegewezen, maar een vrouwelijke genderidentiteit heeft.

De term transgender beschrijft dat iemands geboortegeslacht niet overeenstemt met iemands genderidentiteit. Transgender is een koepelterm voor verschillende identiteiten. Zo vallen trans vrouwen en trans mannen, cross dressers of personen die aan travestie doen en non-binaire personen allemaal onder de ‘transgender paraplu’. Trans* met een asterisk staat expliciet voor alle genderidentiteit die afwijken van de cisgendernorm.

Bij trans personen kunnen we spreken van een sociale en/of fysieke transitie. Een trans persoon die een transitie doorloopt zet stappen richting de genderexpressie die beter aansluit bij hun genderidentiteit. Dit kan gaan over een nieuwe naam, nieuwe voornaamwoorden, andere kledij of haartooi. Daarnaast kunnen sommige trans personen de nood voelen om medische ingrepen of stappen te zetten.

Mensen die aan travestie of crossdressing doen verplaatsen zich tijdelijk in een andere genderexpressie. Deze personen kunnen de nood voelen om zich te kleden volgens een andere genderexpressie. Iedereen kan aan travestie doen, ongeacht de genderidentiteit. Sommige personen doen aan travestie tijdens optredens of shows, hierbij spreken we over drag.

Queer is een term die verschillende betekenissen heeft. Eerst en vooral kan het staan voor een genderidentiteit en/of een seksuele geaardheid. Het wordt vaak gebruikt door mensen die nog zoekende zijn over waar ze zich bevinden op het LGBTQ+ spectrum of door mensen die liever geen specifiek ‘label’ op zichzelf willen plakken. Ten tweede wordt queer ook gebruikt als een meer politiek geladen term, waarbij iemand zich duidelijk afzet van de heersende hetero- en cisgendernorm. Veel punkers en anarchisten identificeren zich bijvoorbeeld als queer.